„Abyś źle nie umarł, żyj dobrze:
jak żołnierz na warcie, bądź zawsze gotów!”
jak żołnierz na warcie, bądź zawsze gotów!”
Parafia Bł. Michała Kozala w Solcu Kujawskim
14 czerwca przypada wspomnienie bł. Michała Kozala, biskupa i męczennika Dachau, niezłomnego świadka wiary, przedwojennego rektora gnieźnieńskiego seminarium duchownego.
Michał Kozal urodził się 25 września 1893 r. w Nowym Folwarku pod Krotoszynem. Był synem Jana, oficjalisty dworskiego, i Marianny z Płaczków. Po ukończeniu szkoły podstawowej, a później gimnazjum w Krotoszynie, wstąpił w 1914 roku do seminarium duchownego w Poznaniu, gdzie ukończył tzw. kurs teoretyczny. Ostatni rok studiów, zwany praktycznym, ukończył w Gnieźnie. Tam też otrzymał święcenia kapłańskie w dniu 23 lutego 1918 roku. Planował, że podejmie studia specjalistyczne, ale po nagłej śmierci ojca musiał zapewnić utrzymanie matce i siostrze. Był wikariuszem w różnych parafiach.
Odznaczał się gorliwością w prowadzeniu katechizacji, wiele godzin spędzał w konfesjonale, z radością głosił Słowo Boże, dużo się modlił. Był wyrozumiały, uczynny i miłosierny wobec wiernych. W uznaniu dla jego gorliwej posługi kapłańskiej i wiedzy zdobytej dzięki samokształceniu, kardynał August Hlond mianował go w 1927 ojcem duchownym seminarium w Gnieźnie. Okazał się doskonałym przewodnikiem sumień przyszłych kapłanów. Alumni powszechnie uważali go za świętego męża. Dwa lata później został powołany na stanowisko rektora seminarium. Obowiązki pełnił do roku 1939, kiedy Pius XI mianował go biskupem pomocniczym diecezji włocławskiej i biskupem tytularnym Lappy (na Krecie). Konsekrację biskupią otrzymał 13 sierpnia 1939 roku z rąk księdza biskupa Karola Radońskiego w katedrze włocławskiej.
We wrześniu 1939 roku nie opuścił swojej diecezji, którą zarządzał po wyjeździe z kraju biskupa diecezjalnego. Jego nieustraszona, pełna poświęcenia postawa stała się wzorem zarówno dla duchowieństwa, jak i dla ludzi świeckich. Niemcy aresztowali go 7 listopada 1939 roku. Najpierw wraz z alumnami seminarium i kapłanami został osadzony w więzieniu we Włocławku. Już wówczas dał dowód swojego męstwa. Gdy przyglądający się pakowaniu rzeczy gestapowiec położył mu rękę na plecach, on strząsnął ją i powiedział : ,,W więzieniu będziecie mogli robić, co i jak wam się spodoba, tu jednak jeszcze ja jestem gospodarzem. Prawem gospodarza tedy proszę nie zapominać, że stoi pan przed biskupem katolickim”.
W kwietniu 1941 roku bp Kozal został przewieziony do obozu w Inowrocławiu, gdzie został dotkliwie pobity. Sześć dni później, w Wielką Środę 9 kwietnia, przewieziono go do Berlina. W drodze do więzienia przy Alexsander Platz szedł w kajdanach, jak zbrodniarz. 25 kwietnia 1941 roku trafił do obozu koncentracyjnego w Dachu. Dostał pasiak, numer obozowy 24 544 i legowisko w bloku nr 28., jednego z trzech do których spędzono w sumie blisko dwa tysiące księży. Później przeniesiono go do bloku nr 30. Mimo choroby, nieustannego głodu i cierpień duchowych do końca pomagał i wspierał współwięźniów. Odważnie niósł posługę duchową chorym i umierającym, a zwłaszcza kapłanom. Pod koniec 1942 roku w bloku nr 30 wybuchł tyfus. Zwlekano z przeniesieniem go do szpitala. Zrobiono to dopiero po kilkunastu dniach. Bp Michał Kozal zmarł tam 26 stycznia 1943 po południu. Oficjalnie ogłoszono, że zmarł na tyfus, najprawdopodobniej jednak został zabity śmiercionośnym zastrzykiem. Mimo prób ocalenia jego ciała przez więźniów, zostało ono spalone w krematorium.
Po bohaterskiej śmierci sława świętości biskupa Kozala utrwaliła się wśród duchowieństwa i wiernych, którzy prosili Boga o łaski za jego wstawiennictwem. Zaraz po wojnie zaczęto zabiegać o beatyfikację. Św. Jan Paweł II podczas uroczystej Mszy świętej 14 czerwca 1987 roku w Warszawie przed Pałacem Kultury i Nauki – zamykającej II Krajowy Kongres Eucharystyczny – dokonał beatyfikacji biskupa Michała Kozala. Papież powiedział w homilii: „Tę miłość, którą Chrystus mu objawił, biskup Kozal przyjął w całej pełni jej wymagań. Nie cofnął się nawet przed tym najtrudniejszym: «Miłujcie waszych nieprzyjaciół» (Mt 5, 44). Niech będzie jednym jeszcze patronem naszych trudnych czasów, pełnych napięcia, nieprzyjaźni i konfliktów. Niech będzie wobec współczesnych i przyszłych pokoleń świadkiem tego, jak wielka jest moc łaski Pana naszego Jezusa Chrystusa – Tego, który «do końca umiłował»”.
W archidiecezji gnieźnieńskiej wezwanie bł. Michała Kozala noszą cztery parafie w: Gnieźnie, Słupcy, Wągrowcu i Janikowie. W Polsce bł. Michał Kozal patronuje łącznie siedemnastu wspólnotom parafialnym.
Historia parafii sięga lat 80-tych, kiedy tu zaczęło dynamicznie rozwijać się osiedle położone w południowej części Solca Kujawskiego, należące wówczas do parafii pw. Św. Stanisława Bp. i M., skąd wywodzi się terytorialnie parafia pw. Bł. Michała. Kozala Bp. i M. Wtedy to zrodziła się myśl, by na tym obszarze w przyszłości powstała nowa parafia. Czas upływał, domów przybywało, a wraz z nimi ludzi. Dotychczas wiele rodzin musiało pokonywać dłuższy odcinek drogi z Osiedla Leśnego do szkoły, kościoła, do centrum miasta. Największym utrudnieniem w tym wszystkim był przejazd kolejowy, który dziś został zastąpiony pięknym wiaduktem i dworcem kolejowym. Władza duchowna, widząc te różne utrudnienia, a w szczególności ks. bp Bogdan Wojtuś biskup pomocniczy gnieźnieński, który był bardzo zainteresowany tą sytuacją, coraz bardziej przynaglała, aby powstał tu ośrodek duszpasterski – nowa parafia.
W 28 czerwca 1990 r. w parafii pw. Św. Stanisława Bp. i M. nastąpiła zmiana księży w osobach: ks. Benedykt Konieczka- proboszcz, ks. Jerzy Celkowski – wikariusz i ks. Krzysztof Bucholtz – wikariusz. Nie trzeba było czekać długo. Już w 1992 w krótkim czasie po zaznajomieniu się z miejscową sytuacją parafialną i wysłuchaniu opinii kompetentnych osób podjęto decyzję o utworzeniu nowego ośrodka duszpasterskiego. Z dniem 21 października 1992 r. i powierzono te obowiązki i zadania wikariuszowi parafii pw. Św. Stanisława Bp. i M. ks. Jerzemu Celkowskiemu. W tym roku nastąpiły ogromne zmiany terytorialne w Kościele Polskim i wówczas ordynariuszem diecezji, jak i metropolii gnieźnieńskiej, został ks. abp Henryk Muszyński, który powołał tę parafię do istnienia. Okres jesienno-zimowy sprzyjał wszystkim poczynaniom przygotowawczym do uzyskania najpierw odpowiedniej lokalizacji, a potem zamiany ziemi parafialnej Św. Stanisława z Urzędem Miasta i Gminy. Zamianę tę zatwierdzono jednogłośnie w styczniu 1993 r. podczas sesji Rady Miasta, której wówczas przewodniczącym był pan Gafka, a burmistrzem Antoni Nawrocki.
W tym czasie pani Ewa Pasuń z Bydgoszczy wykonała projekt kaplicy. Wszystkie te poczynania sprzyjały szybkiemu uzyskaniu pozwolenia na rozpoczęcie budowy kaplicy. 8 marca 1993 r. przystąpiono do prac związanych z wytyczeniem terenu pod budowę tymczasowej kaplicy z zapleczem mieszkalnym. Z wielkim zapałem i entuzjazmem rozpoczęto budowę kaplicy. Po miesiącu prac ks. abp Henryk Muszyński dokładnie 10 kwietnia 1993 r. erygował naszą parafię i mianował proboszczem parafii ks. Jerzego Celkowskiego. W przeciągu trzech miesięcy stanęła murowana kaplica. Była ona w stanie pomieścić ok. trzystu osób. Ks. Abp Henryk Muszyński w asyście ks. bp. seniora Jana Czerniaka oraz zaproszonych księży poświęcił ją i oddał do użytku 27 czerwca 1993.
Entuzjazm i zapał się nie skończył. Trzeba było wykonać jeszcze wiele prac, by mogło to wszystko dobrze funkcjonować. Po zorganizowaniu i odpowiednim funkcjonowaniu parafii w trzecim roku duszpasterzowania przystąpiliśmy do dalszych prac związanych z pomiarami terenu i projektem koncepcyjnym wykonanym przez pana mgr. arch. Tadeusza Czarniawskiego oraz konstruktora mgr. inż. Janusza Lewińskiego, obu z Bydgoszczy. Po przedstawieniu tego projektu koncepcyjnego komisji budowlanej w Kurii Metropolitalnej uzyskaliśmy zatwierdzenie projektu przez władzę duchowną, co pozwoliło na przystąpienie do prac związanych z projektem budowlanym. Po wykonaniu projektu i uzyskaniu pozwolenia na budowę od władz wojewódzkich i przy wielkiej przychylności władz naszego miasta na czele z panem burmistrzem Antonim Nawrockim i jego zastępcą panią mgr inż. Teresą Substyk, która była od samego początku kierownikiem tej budowli sakralnej, oraz inżynierem nadzoru panem Henrykiem Budką – naszym parafianinem.
Dokładnie 28 kwietnia 1999 r. przystąpiono do wytyczenia gruntu pod wykop i zalewanie ław i fundamentów, które to prace ziemne zostały zakończone 5 sierpnia 1999 r. Tak szybki postęp na tym etapie rozwoju parafii zawdzięczamy solidnej firmie pana Tadeusza Szczepańskiego – naszego parafianina, który dokonał całego wykopu pod fundamenty, i pracy pana Mariana Grochowskiego – mistrza murarskiego, również naszego parafianina, który wykonał wszelkie prace murarskie, a także pomocy wielu dobrych i życzliwych ludzi. W dniu 20 września tego samego przystąpiliśmy do dalszych prac budowlanych związanych już z wznoszeniem murów.
W roku Jubileuszowym 2000 dokładnie 19 września dokonaliśmy wmurowania Kamienia Węgielnego, którego to aktu dokonał ks. abp Henryk Muszyński. Symboliczny kamień wyjęto z prastarej naszej Katedry pw. Św. Wojciecha w Gnieźnie. Poświęcił go sam Ojciec Święty Jan Paweł II podczas Jego pielgrzymki do pobliskiej Bydgoszczy w czerwcu 1999 r.
Po niespełna trzech latach niełatwej pracy wymagającej wielkiego wysiłku i zaangażowania się wielu osób, pracowników urzędów, różnych instytucji i zakładów pracy, a przede wszystkim życzliwości ludzi dobrej woli, w tym miejscu należałoby wymienić rodzinną firmę pana Konrada Rygielskiego, naszego parafianina, jego synów Dariusza i Mirosława; firmę kamieniarską pana Adama Grabowskiego „Granit”, która z wielkim kunsztem i ogromnym poświęceniem wykonała wszelkie prace wykończeniowe, łącznie z malowaniem, świątynia ta została oddana na chwałę Bogu i ludziom w bardzo mroźną, ale jakże niezwykłą noc – podczas pasterki w 2002 r. Nasz nowy kościół parafialny poświęcił ks. bp Bogdan Wojtuś ówczesny biskup pomocniczy gnieźnieński. Kościół pw. Bł. Michała Kozala Bpa i Męczennika jest jednonawowy, pomieści ok. 1000 osób podczas jednej mszy św., w tym ponad 400 jest miejsc siedzących. W tylnej części kościoła znajdują się zakrystia, pomieszczenie dla służby liturgicznej, sanitariaty osobne dla duchowieństwa i osobne dla wiernych, a także duża sala z zapleczem kuchennym. Cały kościół posiada ogrzewanie podłogowe, a posadzka wyłożona jest granitem. W prezbiterium znajduje się ołtarz wykonany z zielonego marmuru, natomiast mensa ołtarzowa jest wykonana w całości – jednej bryle i waży tonę. W ośmiu oknach bocznych znajduje się osiem witraży symbolizujących osiem błogosławieństw. W prezbiterium zaś w ośmiu oknach bocznych, tzw. doświetlaczach, umieszczone są witraże z symbolami eucharystycznymi. Przed prezbiterium na bocznych ścianach znajdują się dwa skromne ołtarze – jeden Matki Bożej Nieustającej Pomocy, a drugi – Jezusa Miłosiernego. Posadzkę z granitu, oba ołtarze, jak i wszystkie prace wewnątrz kościoła, wykonała w kamieniu z zielonego i białego marmuru sprowadzonego z Włoch rodzinna firma „Granit”.
W roku 2019 świętowaliśmy 25-lecie parafii. W przeciągu ćwierćwiecza wiele zmieniło się w naszej wspólnocie parafialnej. Na dzień dzisiejszy Parafia nasza liczy około 4700 mieszkańców. Wśród nich dominują osoby wyznania rzymskokatolickiego, ale na terenie parafii mieszkają również przedstawiciele innych wyznań. Do kościoła na msze św. niedzielne i świąteczne uczęszcza około 40% parafian. W każdą niedzielę i święta jest sprawowana osobno msza św. dla naszych dzieci, podczas której głoszone jest dla nich specjalne Słowo Boże, a całą oprawę liturgiczną przygotowują dzieci po opieką pani katechetki i ks. wikariusza. W każdą środę po mszy św. odprawiana jest Nowenna do MBNP, w każdy czwartek nabożeństwo do Bł. Michała z prośbą o powołania kapłańskie, natomiast w piątek Nabożeństwo do Miłosierdzia Bożego. W miesiącach od maja do października każdego 13 dnia miesiąca o godz. 20.00 sprawowane jest nabożeństwo do Matki Bożej Fatimskiej.
W parafii istnieje Rada Parafialna składająca się z Rady Ekonomicznej i Duszpasterskiej. W parafii działają ponadto trzy Róże Matek, Stowarzyszenie Wspierania Powołań Kapłańskich, Czciciele Miłosierdzia Bożego, Krąg Biblijny, Towarzystwo Św. Huberta oraz schola dziecięca.